Handleiding voor flag officials

Dit artikel is bedoeld voor iedereen die als official actief is in Flag Football of gevraagd is om te helpen met het begeleiden van een Flag Football wedstrijd. Of je nu net begint of al ervaring hebt: hier vind je tips en praktische uitleg over hoe je met 1, 2 of 3 officials een wedstrijd begeleidt.

Lees ook ons artikel over de meest voorkomende overtredingen in Flag Football voor aanvullende regelkennis.

Wil je vaker wedstrijden fluiten binnen Flag Football? Neem dan contact op met de scheidsrechterscommissie van de AFBN.

Algemene punten

Als official in flag football ben je meer dan alleen een regelhandhaver: je bewaakt de veiligheid, begeleidt het spelverloop en draagt bij aan een sportieve sfeer. Een goede scheidsrechter kent de regels en past ze eerlijk toe, maar gebruikt daarbij ook gezond verstand. Fluit alleen wanneer je zeker bent van een overtreding — twijfel je, dan is er geen fout.

Gebruik je positie om het spel te laten verlopen in plaats van het te onderbreken. Praat preventief met spelers of coaches als gedrag of houding daartoe aanleiding geeft. Blijf altijd professioneel, ook als er kritiek komt: reageer rustig, beleefd en duidelijk. Wanneer je toch een fout maakt, wees dan transparant en corrigeer deze samen met je collega’s.

Verplaats je tijdens het spel doelgericht en met tempo, maar zonder te haasten. Bij blessures of bijzondere situaties staat veiligheid altijd voorop. Werk samen als team: stem onderling goed af wie welke zone dekt en communiceer helder, zowel met elkaar als met de teams.

Let op je lichaamstaal, blijf kalm en straal vertrouwen uit. Gebruik duidelijke signalen, zowel visueel als verbaal, en wees consequent in je optreden. Goede communicatie en samenwerking zijn net zo belangrijk als het fluiten zelf — daarmee zorg je voor een eerlijke en respectvolle wedstrijd voor iedereen.

Signeleren en afhandelen van een overtreding

Het signaleren en afhandelen van overtredingen is een van de belangrijkste taken van een official. Wanneer je een fout waarneemt, gooi je de flag duidelijk op de juiste plek en blijf je gefocust op de rest van de situatie. Zorg dat je zeker bent van wat je gezien hebt — gokken mag nooit. Bij twijfel wordt er niet gefloten.

Fluit pas als het spel stil ligt, tenzij de overtreding direct een dead ball veroorzaakt. Geef duidelijke signalen en roep indien nodig collega’s erbij. Meld vervolgens aan de Referee wat er is gebeurd: wat de overtreding was, welk team en welke speler betrokken waren, en waar het precies plaatsvond.

Wanneer meerdere officials een flag gooien, overleg je eerst samen om tot een eensgezinde beslissing te komen. Bij twijfel gaat het oordeel van de official met primaire verantwoordelijkheid meestal voor. Bespreek feiten rustig, zonder emotie of discussie op het veld, en communiceer de beslissing helder naar beide teams.

De straf moet correct worden toegepast: juiste afstand, juiste richting, en vanaf het juiste punt. Werk hierin als crew samen en controleer elkaar. Geef tenslotte een duidelijke, herkenbare signalering naar het publiek en de teams, zodat iedereen begrijpt wat er is besloten en waarom.

Door correct te signaleren en zorgvuldig af te handelen, draag je als official bij aan een eerlijke en transparante wedstrijd.

1-man mechanics

Het alleen fluiten van een wedstrijd is de minst gewenste situatie, maar vaak wel noodzakelijk. Je zal als official vaker de rol hebben van “spelbegeleider” dan als iemand die de regels handhaaft. Het spel gaat daar te snel voor met te veel actie op te veel plekken. Wees hier eerlijk in naar jezelf en ook op voorhand naar de spelers en coaches. Vraag hun medewerking om het spel zo soepel en goed mogelijk te laten verlopen. Denk hierbij aan:

  • Aan een coach vragen om zijn/haar zijlijn in de gaten te houden.
  • Een vrijwilliger op 7-yards diep te laten staan voor de rusher.
  • De spelers vragen de bal terug te brengen.

Voorafgaand aan en direct na de snap

Als official sta je op dezelfde positie als de referee bij een Tackle Football wedstrijd. Dit komt neer op +- 10 yards in het backfield van de offense en 3-5 yards uit het midden. Voordat de snap begint doe je de volgende dingen:

  • Je telt de spelers van de offense en defense.
  • Kijkt welke verdedigers zichzelf kenmerken als rusher (houden een hand boven hun hoofd) en waar deze staan (7 yards minimum voor Right of Way)
  • Start de play clock van 25 seconden

Wanneer de snap is geweest tel je de 7 seconden die de quarterback heeft om de bal af te geven. Zorg ervoor dat je niemand in de weg loopt en beweeg bij een run rustig de kant op waar de run heen gaat.

Tijdens de play

Op basis van de play beweeg je als official mee met het spel. Let bij running plays op:

  • Gaat de run naar de zijlijn? In een ideaal scenario sta jij eerder bij de zijlijn dan de runner. Hiermee kan je goed oordelen of de runner buiten de lijnen komt.
  • Kijk langs de runner naar voren. Een overtreding op de runner ziet elke omstander, dus zorg ervoor dat je die altijd goed in beeld hebt. Wanneer je dat lukt kan je ook het gebied voor de runner in de gaten houden op overtredingen die daar gebeuren (vb. shielding).

Let bij passing plays op:

  • Let op de rusher en of er sprake is van een illegaal block of contact
  • Zolang de quarterback de bal heeft heeft hij/zij jouw meeste aandacht. Let op een sack of dat de quarterback niet over de line of scrimmage stapt.
  • Is de bal gegooid? Blijf dan nog een halve seconde langer naar de quarterback kijken voor eventuele late overtredingen.

2-man mechanics

Wanneer je een wedstrijd begeleidt met 2 officials wordt het al een stuk makkelijker dan met 1 official. Hiermee hebben we niet alleen een extra paar ogen maar kunnen ook het spel beter “opsluiten” tussen de officials. Beide officials kijken vanaf hun eigen zijlijn waarbij de referee achter de baldrager staat en de field judge voor de baldrager staat. Omdat beide officials op de zijlijn staan zullen zij ook het spel niet kunnen hinderen.

Het is belangrijk om te beseffen dat, zodra je met meer dan 1 official staat, je ook onderling zal moeten communiceren. Zorg hier ook voor en waarborg dat je als officials op 1 lijn zit. Hiermee ontstaat een eenduidige boodschap naar buiten en voorkom je verwarring.

Voorafgaand aan en direct na de snap

Referee

  • Staat aan de line of scrimmage aan de bezoekerszijde van het veld (waar de down marker staat).
  • Tel het aantal spelers van de offense
  • Kijk of er blitzers zijn, en trek een denkbeeldige lijn van de blitzers naar de QB (right of way, recht van doorgang)
  • Start de 25-secondenklok met een fluitsignaal.
  • Waarschuw de aanval bij nog 10 seconden op de playclock.
  • Fluit als de play clock verloopt.

Field judge

  • Staat 7 yards achter de line of scrimmage aan de thuisspelende zijde.
  • Tel het aantal spelers van de defense
  • Controleer of rushers op minimaal 7 yards staan. Staan ze te dichtbij? Probeer hun voor de snap te corrigeren door hun shirtnummer te roepen en dat ze naar achteren moeten. Als ze niet luisteren, fluit en gooi je flag.
  • Na de snap beweeg je naar de eerstvolgende belangrijke lijn (middenlijn voor een first down of de goal line).

Tijdens een pass

Referee

  • Observeer de blitz richting QB.
  • Let op blokkades of illegaal contact.
  • Beoordeel of de blitzer nog recht van doorgang heeft.
  • Na pass-release: kijk nog kort of er late overtredingen zijn op de QB.
  • Let op of pass achter of voor de line of scrimmage wordt gegooid.
  • Wordt de bal naar jouw zijlijn gegooid? Wees dan klaar om te oordelen over de catch of out-of-bounds.

Field judge

  • Focus op de receiver(s) — check of er contact is bij route of catch.
  • Beoordeel of het een geldige catch is en of de speler binnen het veld was.
  • Volg de runner na de vangst en ga mee richting threatened line.
  • Zoek de receivers op en focus op pass interference of contact.
  • Wees klaar om te oordelen over de catch of out-of-bounds.
  • Beweeg indien nodig richting goalline of endline om een score te beoordelen.

Tijdens een run

Referee

  • Observeer de runner en kijk naar mogelijke illegale blocks van team A.
  • Let op illegaal contact of gevaarlijk gedrag zoals duiken of springen.
  • Volg de runner en beoordeel of er flag pull, flag guarding, out-of-bounds of score is.
  • Bij run naar eigen endzone: wees klaar om een safety te beoordelen.

Field judge

  • Ga snel naar de line to gain (of goal line) en wacht de runner op.
  • Let op acties om de runner heen.
  • Kijk opnieuw naar blokkerende aanvallers of contact door verdedigers.

3-man mechanics

Het fluiten met 3 man is in Nederland de ideale scenario waarnaar wordt gestreefd binnen Nederland.

Voorafgaand aan de snap

Referee

  • Staat in de offensive backfield, aan dezelfde kant als de field judge.
  • Staat minstens 5 yards achter de diepste back, met zicht op alle spelers. Staat de offense binnen hun eigen 5-yards? Dan staat de referee op de hoek van de zijlijn (field judge zijde) en de goalline. Hiermee kan je beter oordelen of er een safety is gemaakt mocht de offense nog meer yards verliezen.
  • Controleert:
    • De playclock
    • Aantal spelers op het veld (telt samen met DJ de offense)
    • Blitzers (i.s.m. FJ) en hun recht van doorgang (7 yard regel)
  • Start de 25-secondenklok en waarschuwt team A bij 10 seconden resterend.
  • Fluit zodra de klok verloopt.

Down judge

  • Staat op de line of scrimmage aan de bezoekerszijde (bij de down marker). Staat de offense in de no-running zone? Begin dan op de goalline.
  • Telt samen met referee de offense.
  • Houdt toezicht op de zijlijn
  • Overlegt met field judge over wie verantwoordelijk is voor midline/goalline.

Field judge

  • Staat 7 yards achter de line of scrimmage, tegenover down judge.
  • Telt samen met down judge de defense.
  • Controleert samen met referee de blitzers en hun positie.
  • Spreekt met down judge af wie verantwoordelijk is voor welke lijn.

Direct na de snap

Referee

  • Beweegt pas mee na passrelease of wanneer quarterback uit dreiging is.

Down judge

  • Houdt de line of scrimmage totdat de bal of runner deze overschrijdt.
  • Beoordeelt acties in de eerste 5 yards downfield.
  • Pas daarna bewegen richting actie.

Field judge

  • Beweegt meteen naar midline of goalline, afhankelijk van field position.
  • Houdt overzicht en past positie aan als receivers dieper lopen.

Tijdens een pass

Referee

  • Observeert blitzer naar quarterback en daarna contact met quarterback zelf.
  • Let op overtredingen zoals roughing the passer of pass over de line of scrimmage.
  • Beweegt richting downfield zodra bal is gegooid.
  • Na de pass: beweeg richting diepte met overzicht op quarterback voor late hits.
  • Beoordeel safety bij terugtrekken naar eigen endzone.

Down judge

  • Let op of quarterback over de line of scrimmage gaat bij pass.
  • Na passrelease: focus op routes en contact met receivers aan jouw kant.
  • Volg de runner verder downfield bij vangst.

Field judge

  • Zodra de bal vertrekt: focus op routes, receivers en mogelijk contact.
  • Beoordeel de catch en volg de run naar midline of goalline.
  • Focus op receivers zodra pass vertrekt.
  • Beweeg naar de diepste bedreigde lijn (goalline, endline).
  • Beoordeel pass interference, catch/incomplete en out-of-bounds.

Tijdens een run

Referee

  • Blijf ruim achter de runner zodat je het overzicht houdt. Loopt de runner links? Dan loop jij over de rechterhelft van het veld (en omgekeerd).
  • Beoordeelt blocks van de aanval, illegale contacten en potentieel gevaarlijk gedrag.
  • Volgt ook achterblijvende actie en is alert op overtredingen buiten beeld.
  • Klaar om safety te beoordelen bij run naar eigen endzone.

Down judge

  • Houdt de line of scrimmage vast tot de runner passeert.
  • Let op schijnspeel of mogelijke forward pass.
  • Daarna volg je de play verder downfield.

Field judge

  • Beweegt richting line to gain of goalline.
  • Beoordeelt acties rond de runner: contact, blocks, diving/jumping.
Scroll naar boven